Pse diagnoza e autizmit eshte shpesh e vonuar?
- Anjeza Dishnica ali

- Jan 13, 2020
- 3 min read
Updated: May 6, 2021
Per fëmijët në spektrin e autizmit, trajtime shumë të hershme të aftësive shoqërore, mundësisht ne moshe te hershme, mund të kenë një ndikim të madh në zhvillimin e mëvonshëm. Por shumë fëmijë po e humbasin ketë ndërhyrje thelbësore.
Në shumë raste kjo nuk ndodh sepse ata nuk po diagnostikohen, por sepse po marrin një diagnozë tjetër. Shpesh, është ADHD ( crregullimi i vemendjes dhe hiperaktivitet) i diagnostikuar nga një pediatër në moshën 2 ose 3 vjecare. Shpesh prindërve u thuhet se fëmija i tyre ka probleme të përpunimit shqisor. Pervec kesaj autizmi nuk merret ne konsiderate derisa femija vendoset ne ambjent social dhe rriten kërkesat apo situatat sociale. Këto vlerësime fillestare nuk janë domosdoshmërisht të pasakta pasi 30 deri 40 përqind e fëmijëve me një çrregullim të spektrit autik kanë gjithashtu ADHD, dhe sfidat e përpunimit ndijor janë aq të zakonshme tek fëmijët me autizëm sa ato konsiderohen si simptomë e crregullimit. Por keto vleresime mund të vonojnë një diagnozë të autizmit nëse praktikuesit dhe prindërit ndalen aty. Dhe ndërsa këta fëmijë po marrin trajtim për ADHD ose çështje të përpunimit ndijor, ne fakt ata nuk po marrin nje nderhyrje terapeutike e cila mund të ketë një ndikim shumë më të rëndësishëm në jetën e tyre.
“Fillimi i shërbimeve herët është me i rëndësishëm se sa te presesh deri sa nje diagnoze te konfirmohet” shprehet Dr. Wendy Nash, psikiatër në Institutin e Fëmijëve Child Mind që ka trajtuar shumë fëmijë në spektër.
Dr Catherine Lord, drejtoresha e Qendrës për Autizëm në Spitalin Nju Jork-Presbyterian shprehet “ se nje numer i konsiderueshem shkojnë në terapinë e të folurit dhe gjuhës dhe terapi profesionale për çështje shqisore, nderkohe qe me ta duhej te punohej ne aftesite shoqerore dhe globale."
Pse nuk diagnostikohet autizmi në këto shfaqje të hershme?
Ekzistojnë një numër arsyesh pse këto vlerësime fillestare të autizmit nuk sjellin një diagnozë të autizmit, shpjegon Dr. Nash. Të dyja palet, kliniciste dhe prindër perpiqen te shkojne drejt diagnozës me prognozën më të mirë. "Kuptohet, klinicistët duan një nivel të caktuar sigurie përpara se të japin një diagnozë të dëmtimeve të mundshme," thotë ajo. "Pra, qasja fillestare është shpesh për të trajtuar atë që mund të shërohet dhe pastaj rivlerësimi".
“Pediatrit dëshirojnë t'i japin një shans zhvillimit te femijes dhe kanë një tendencë të sigurojnë prindërit, vëzhgimet dhe shqetësimet e të cilëve shpesh mund te anashkalohen. Autizmi nuk mund të diagnostikohet në një vizitë të shpejtë në zyrë dhe vleresimi duhet qe pervec vezhgimit të çiftëzohet me një intervistë të strukturuar me prindërit në lidhje me simptomat aktuale dhe të së kaluarës, dhe kjo kërkon disa seanca”, thekson Dr.Nash
Autizmi është një spektër, me një gamë të gjerë sjelljesh. Një jo-specialist mund të mos i njohë simptomat e tij sepse ato janë më të larmishme dhe më të nuancuara nga sa i kupton ai. Për shembull, një klinicist mund të thotë që një fëmijë kishte kontakt me sy ose ai ishte duke buzëqeshur, kështu që ai nuk mund të jetë në spektër. Por ajo që karakterizon autizmin është se si përdoret ai kontakt me sy në bashkëveprimin shoqëror. Në të njëjtën kohë, ajo që vë re klinicisti është vetëm një moment në kohë; ai mund të mos shohë sjelljet që prindërit vezhgojne ne shtepi. Problemet shqisore me të vërtetë mund të shkaktojnë një shqetësim të fëmijës, por ato shpesh nuk janë e tërë fotografia dhe fëmija humbet kohën e vlefshme." thekson Dr.Nash. “Prindërit e fëmijëve të vegjël, të cilët dyshojnë se mund të jenë në spektrin e autizmit duhet te sigurohen të marrin një vlerësim të plotë nga një profesionist i cili është i trajnuar dhe me përvojë në diagnostikimin, vleresimin dhe trajtimin e çrregullimit. Dhe nëse prindërit mendojne se diagnoza është ende e pasaktë ose e papërshtatshme për të shpjeguar sjelljen mund të kërkojne një mendim tjetër. Mund të jetë joshëse për të pranuar përpjekjet e miqve, familjes, madje dhe klinicisteve për të shmangur një diagnoze që mund të jetë e frikshme, por pritja nuk është një ide e mirë nëse autizmi është një mundësi. ” thekson Dr.Nash
Caroline Miller



Comments